Dlaczego kobiety mają więcej tkanki tłuszczowej niż mężczyźni?

Dlaczego tak się dzieje, że kobiety mają więcej tkanki tłuszczowej przy danej masie ciała niż mężczyźni, nawet jeśli zjadają mniej pożywienia? Kobiety z reguły posiadają mniej tkanki mięśniowej niż mężczyźni tego samego wzrostu. Mięśnie spalają około 31 kalorii na kilogram dzien­nie, tkanka tłuszczowa zaś bardzo niewiele. Typowa kobieta spotka­na w mojej klinice spala 1200 do 1400 kalorii dziennie w spoczynku, jej mąż zaś, będąc w spoczynku, spala 2000 do 2200 kalorii dziennie. Mimo że zjada mniej kalorii niż jej mąż, wciąż przybiera na wadze i bardzo ciężko jej zapanować nad tkanką tłuszczową.

U kobiet rozrost komórek tłuszczowych w pewnych częściach jest odpowiedzią na działanie żeńskich hormonów. Tkanka tłuszczowa jest ważnym organem w czasie ciąży i karmienia piersią. W przetrwa­łych kulturach myśliwych-zbieraczy kobiety karmiły swe dzieci pier­sią od roku do dwóch lat. Każdego dnia produkcja pokarmu pochła­niała około 500 kalorii. By móc zapewnić taką liczbę kalorii, kobiety musiały mieć zapasy tłuszczu na biodrach i udach. Mężczyźni do pew­nego wieku nie tyją poniżej talii, chyba że wzrośnie u nich stężenie hormonów żeńskich.

Jednak ta równowaga tłuszczowa u kobiet zmienia się w ciągu ży­cia. Z początkiem okresu dojrzałości tłuszcz odkłada się na biodrach i udach. U różnych kobiet trwa to różną ilość czasu. U niektórych ko­biet tkanka tłuszczowa nie gromadzi się aż do pierwszej ciąży. Gdy zbliża się menopauza, tłuszcz przemieszcza się i zwiększa się ilość tkanki tłuszczowej piersi.

Takie przemieszczenie tłuszczu jest zaprogramowaną w naszych genach zmianą, która pojawia się wraz z menopauzą. Menopauza jest zjawiskiem wyłącznie ludzkim, a teraz, gdy średnia długość życia ko­biety tak bardzo wzrosła, genetyka menopauzy i starzenia się musi być uwzględniona u kobiet, które chcą zachować równowagę genów i diety.

U mężczyzn gospodarka hormonalna także zmienia się z wiekiem, co zostało nazwane andropauzą. Gdy mężczyzna się starzeje, jego masa mięśniowa się zmniejsza, stężenie męskich hormonów spada, a stężenie hormonów żeńskich może lekko wzrosnąć. W reakcji na zwiększone stężenie żeńskich hormonów poniżej pasa zaczyna się odkładać tkanka tłuszczowa.